Đặc Điểm Hệ Tiêu Hóa Và Nhu Cầu Dinh Dưỡng Cho Trẻ

Mỗi trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ đều có nhu cầu ăn uống riêng biệt, điều này cho phép trẻ tự điều chỉnh lượng thức ăn tùy theo nhu cầu của mình. Tuy nhiên, việc nắm vững kiến thức về hệ tiêu hóa và nhu cầu dinh dưỡng của trẻ sẽ giúp cha mẹ nuôi dưỡng con phát triển khỏe mạnh và thông minh hơn.

Đặc điểm hệ tiêu hóa của trẻ

Hệ tiêu hóa của trẻ, đặc biệt trong giai đoạn sơ sinh, vẫn là một thách thức đối với các chuyên gia y tế. Nguyên nhân là do việc nghiên cứu đường tiêu hóa cần sử dụng các phương pháp xâm lấn; nhưng thường không được áp dụng cho trẻ sơ sinh nếu không có vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Dù vậy, dựa trên những hiểu biết hiện có, hệ tiêu hóa của trẻ có nhiều điểm khác biệt so với người lớn; cả về cấu trúc giải phẫu lẫn chức năng. Cụ thể:

Miệng: Ở trẻ nhỏ, lưỡi lớn hơn so với khoang miệng và các miếng mỡ thừa ở hai bên lưỡi giúp trẻ bú hiệu quả.
Thực quản: Ở trẻ sơ sinh, thực quản dài chỉ khoảng 1⁄2 so với người lớn. Trong cổ họng, nắp thanh quản nằm trên vòm miệng mềm để bảo vệ đường thở khi nuốt.
Dạ dày: Trẻ sơ sinh có thể tích dạ dày chỉ chứa khoảng 20 ml (chỉ hơn 1 muỗng canh) chất lỏng. Điều này giải thích tại sao trẻ cần ăn vài giờ một lần.
Ruột non: Chiều dài ruột non của trẻ sơ sinh cũng chỉ khoảng 1⁄2 so với người lớn. Một đặc điểm chính ở hệ tiêu hóa của trẻ ngay sau khi sinh là tính thấm của ruột non tăng lên trong một thời gian ngắn.
Ruột già: Đoạn ruột này đóng một vai trò quan trọng trong việc hấp thụ chất dinh dưỡng ở trẻ sơ sinh hơn nhiều so với ở người lớn.

Nhu cầu dinh dưỡng của trẻ theo từng giai đoạn

Hệ tiêu hóa và nhu cầu dinh dưỡng của trẻ 0 – 6 tháng tuổi

Trong 6 tháng đầu, sữa mẹ và sữa công thức sẽ cung cấp tất cả các nhu cầu dinh dưỡng cho trẻ. Hệ tiêu hóa ở trẻ em khác nhau:

Trẻ sơ sinh có khả năng ăn 60 đến 80 ml sữa mẹ; hoặc sữa công thức mỗi lần từ 2-3 giờ một ngày.
Trẻ 1 tháng tuổi có thể ăn khoảng 80 đến 120 ml mỗi 2-4 giờ một ngày.
Trẻ 2 – 3 tháng tuổi có thể tiêu thụ 120 đến 150 ml sữa mẹ; hoặc sữa công thức sau mỗi 3-4 giờ một ngày.
Trẻ 4 tháng tuổi thường tiêu thụ 150 đến 180 ml sữa mẹ; hoặc sữa công thức sau mỗi 4 – 5 giờ một ngày.
Trẻ 5 tháng tuổi có thể ăn từ 180 đến 200 ml sữa mẹ; hoặc sữa công thức sau mỗi 4 đến 5 giờ một ngày.
Trẻ 6 tháng tuổi có thể ăn từ 200 đến 250 ml sữa mẹ; hoặc sữa công thức mỗi 4 đến 5 giờ một ngày.

>> Xem thêm: Các Nhóm Dinh Dưỡng Cần Thiết Cho Trẻ

Hệ tiêu hóa và nhu cầu dinh dưỡng của trẻ 7 – 12 tháng tuổi

Khi trẻ được 7 tháng tuổi, nhiều trẻ đã phát triển sẵn sàng để ngủ suốt đêm mà không cần bú. Trong khoảng từ 7 tháng đến 1 tuổi, trẻ vẫn nhận được phần lớn calo và chất dinh dưỡng cho trẻ từ sữa mẹ; hoặc sữa công thức nhưng trẻ cũng sẽ tập làm quen với chế độ ăn dặm.

Dưới đây là chi tiết những gì trẻ có thể ăn từ 7 tháng tuổi đến 1 tuổi. Hãy nhớ rằng chế độ ăn uống và tần suất bữa ăn khác nhau ở mỗi em bé:

Trẻ 7 và 8 tháng tuổi có thể ăn khoảng 700 đến 850 ml sữa mẹ; hoặc sữa công thức mỗi ngày.
Trẻ 9 đến 10 tháng tuổi có thể ăn khoảng 700 đến 850 ml sữa mẹ và sữa công thức mỗi ngày.
Trẻ 11 đến 12 tháng tuổi có thể uống 700 ml sữa mẹ; hoặc sữa công thức mỗi ngày nhưng chế độ ăn của trẻ sẽ bao gồm nhiều chất rắn hơn.

Hệ tiêu hóa và nhu cầu dinh dưỡng của trẻ từ 1 tuổi

Khi được 1 tuổi, bé có thể chuyển sang sữa bò nguyên kem thay cho sữa mẹ hay sữa công thức. Điều quan trọng là cần sử dụng sữa nguyên kem vì trẻ dưới 2 tuổi cần bổ sung chất béo để phát triển trí não. Tuy vậy, trẻ 1 tuổi bú sữa mẹ sẽ có lợi khi tiếp tục bú mẹ miễn là cả mẹ và bé đều hài lòng với việc này. Tuy nhiên, dù là loại sữa gì, cần tránh cho trẻ bú quá nhiều sữa vì trẻ có thể không nhận đủ chất dinh dưỡng từ các loại thực phẩm khác.

Các chất dinh dưỡng quan trọng trong chế độ ăn của trẻ

Không có chất dinh dưỡng “không quan trọng” nhưng một số chất sẽ đóng vai trò lớn hơn trong chế độ ăn của trẻ so với những chất khác. Dưới đây là những chất dinh dưỡng cho trẻ để phát triển:

Chất đạm: Trẻ vẫn nhận được hầu hết lượng protein cần thiết từ sữa mẹ hoặc sữa công thức. Tuy nhiên, sau 1 tuổi, trẻ cần bắt đầu thử các loại thực phẩm chứa nhiều protein khác. Thực phẩm giàu canxi (đặc biệt là pho mát sữa nguyên chất) và một số loại ngũ cốc cũng có thể cung cấp protein.
Canxi: Cả sữa mẹ và sữa công thức đều cung cấp tất cả lượng canxi cần thiết cho bé trong năm đầu tiên.
Ngũ cốc nguyên hạt và carbohydrate phức hợp: Những món yêu thích như bánh quy ăn dặm cho trẻ; bánh mì nguyên hạt, ngũ cốc, mì ống sẽ cung cấp carbohydrate và bổ sung các vitamin và khoáng chất cần thiết.
Axit béo omega-3: Một phần trong nhóm các axit béo thiết yếu; omega-3 (bao gồm DHA) rất cần thiết cho sự tăng trưởng; thị lực và sự phát triển trí não tối ưu của trẻ.

>> Xem thêm: Có Nên Cho Trẻ Uống Sữa Tăng Chiều Cao Từ Nhỏ Không?

Kết luận

Tóm lại, hệ tiêu hóa của trẻ có nhiều điểm khác biệt so với người lớn. Mỗi đứa trẻ lớn lên một cách toàn diện luôn đòi hỏi có một chế độ dinh dưỡng khoa học. Nó được bổ sung đầy đủ các vi chất cần thiết như kẽm, selen, Crom; Vitamin B1 và B6, Gừng, chiết xuất quả sơ ri (vitamin C). Nó có thể đạt chiều cao và cân nặng đúng chuẩn, tăng cường đề kháng để ít ốm vặt và ít gặp các vấn đề tiêu hóa.